Inclusie begint in het zwembad
Vzw BOAS (Belgian Organisation for Adapted Swimming) zet zich in om mensen met een beperking of chronische aandoening te leren zwemmen. Mede-oprichter Dries Christiaens (49) en trainers Elise Lagaeysse (29) en Delfien Leune (37) geloven dat iedereen die gemotiveerd is, zonder problemen baantjes kan trekken. “Zelfs deelname aan de Paralympische Spelen behoort tot de mogelijkheden.” Niet voor niets luidt het motto van de club: er zijn geen grenzen.
In 2004 richtten Dries Christiaens en Koen Van Landeghem vzw BOAS op, als antwoord op de nood aan clubs voor G-zwemmers. BOAS groeide van één club in Laken uit tot een sociaal-sportieve organisatie met acht zwemclubs in Vlaanderen en Brussel. In 2008 kwam daar ook de Kortrijkse afdeling bij.
Van één baan naar volledig bad
Dries: “In de beginjaren trainden we in het Magdalenazwembad, met aanvankelijk slechts één baan. Geleidelijk aan kwamen daar banen bij. Na de sluiting van het Magdalenazwembad vonden we een nieuwe thuis in LAGO Kortrijk Weide, waar ook de zwemmers van KZK Spurs actief waren. Dat was super. Samen trainen in dat grote bad versterkte het gevoel van inclusie, precies wat we nastreven. Onze groep bleef groeien, waardoor we uiteindelijk moesten uitwijken naar het zwembad LAGO Kortrijk Lagaeplein in Heule.”
Zwemlessen op maat
Elise: “Elke dinsdag van 17.15 tot 19 uur organiseren we zwemlessen. Er zijn instaplessen voor wie wil leren zwemmen en daarbij individuele begeleiding nodig heeft. We houden rekening met de mogelijkheden van de zwemmer: iemand met een fysieke beperking vraagt een andere aanpak dan iemand met een mentale beperking. Daarom werken we op gevoel, stap voor stap, rustig en altijd volgens het tempo van de zwemmer.”
Recreatie of competitie
Elise: “Daarna verdelen we de zwemmers in groepjes, afgestemd op hun niveau en de verschillende disciplines zoals crawl, schoolslag en vlinderslag. Daarbij kijken we ook naar hun doel: willen ze gewoon recreatief baantjes trekken of mikken ze op deelname aan wedstrijden? Gemotiveerde zwemmers die echt competitie willen zwemmen, begeleiden wij richting reguliere clubs. En dat lukt. Sommigen nemen deel aan het Belgisch kampioenschap. Met een aantal selectiezwemmers trekken we naar het buitenland om daar wedstrijden te zwemmen. Wie wil én kan, heeft dus zeker een kans om een hoog niveau te bereiken.”
Trainers met extra zorg
BOAS telt 35 zwemmers en 9 trainers, allemaal vrijwilligers. Twee coaches zijn zelf ook actief als zwemmer bij BOAS, onder wie Delfien. Zij geeft les én bereidt zich intussen voor op deelname aan de Special Olympics: “Ik zwem al lange tijd bij BOAS. Toen ik de vraag kreeg om jonge zwemmers te begeleiden, heb ik geen moment getwijfeld. Zwemmen is mijn passie en die wil ik graag doorgeven aan anderen. Daarbij steun ik op mijn eigen ervaring en de tips van andere trainers. Als ik eens niet weet hoe ik een situatie moet aanpakken, vraag ik gewoon hulp aan collega-coaches.”
Meerwaarde van zwemmen
Dries: “Zwemmen biedt zoveel meerwaarde en verhoogt de levenskwaliteit van mensen met een beperking. Het is de enige sport die ze volledig zelfstandig en zonder hulpmiddelen kunnen beoefenen. Een van onze leden belandde na een ongeluk in een rolstoel en kan niet meer stappen, maar in het water lukt dat wél. Hij zwemt nu zelfs baantjes onder begeleiding. Een andere zwemmer spreekt niet, zit gevangen in zijn lichaam en heeft veel tics. Toch leerde hij na drie jaar zwemmen. Wij leggen de nadruk op wat iemand wél kan, niet op de beperking. BOAS draagt zo 1.000 % bij aan een positieve beeldvorming van personen met een beperking.”
BOAS als kenniscentrum
Dries: “BOAS is meer dan een zwemclub: als kenniscentrum delen we onze ervaring via BOAS Talks en opleidingen. Zo versterken we trainers, vrijwilligers en zorgpartners met inzichten rond inclusie en aangepast zwemmen. Ons ultieme doel? Dat elke zwemclub ooit vanzelf inclusief wordt, waardoor BOAS eigenlijk overbodig zou zijn.”