Elk jaar verlaat ongeveer 15% van de Kortrijkse leerlingen het secundair onderwijs zonder diploma. Het aandeel vroegtijdig schoolverlaters stijgt zelfs nog. De initiatieven TAJO en FLOW proberen elk op hun manier die trend om te buigen.
Talentatelier voor jongeren
TAJO is een ervaringsgerichte zaterdagschool voor jongeren die opgroeien in een maatschappelijk kwetsbare situatie. Via praktijkgerichte ateliers en uitstappen – zoals naar een bedrijf of een ziekenhuis – ontdekken ze de samenleving en zichzelf. De bedoeling is dat ze zo bewuster een studiekeuze maken voor het secundair onderwijs. Emma Derolez, educatief coördinator bij TAJO: “Onze werking in Kortrijk bestaat intussen drie jaar. Tot nu toe focusten we op jongeren van het vijfde leerjaar tot en met het eerste middelbaar. De eerste lichting rondt nu haar traject af. Dat vieren we binnenkort met een feestelijk moment waarop we hen een soort diploma uitreiken. Geen klassiek diploma, maar een erkenning van de talenten die ze bij ons hebben laten zien.”
Nieuwe alumniwerking
Emma: “Nieuw is dat zij binnenkort kunnen instappen in een alumniwerking. Die steunt op drie pijlers: ‘ik en de ander’, ‘ik en mijn (school)loopbaan’ en ‘ik en de maatschappij’. Elke maand voorzien we een activiteit rond verbinding, fun en teambuilding, vaak gekoppeld aan een bedrijfsbezoek. De interesses van de jongeren zijn het vertrekpunt. Zo merken we dat STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics) erg populair is.
Om hun schoolloopbaan te ondersteunen, plannen we bijlesklassen en studiebegeleiding. Een buitenlandse uitwisseling daagt hen uit om na te denken over hun rol in de wereld. Ze kunnen bijvoorbeeld TAJO voorstellen bij gelijkaardige organisaties in het buitenland. De derde pijler is het mentorschap. Alumni begeleiden jongeren uit de eerste cyclus; een win-winsituatie waarbij beide groepen groeien.”
Impact meten
Emma: “We willen jongeren tijdens hun volledige schoolloopbaan begeleiden. In Gent bestaat onze werking al wat langer. Daar zien we dat we met 95% van onze jongeren het contact warmhouden. Dat stelt ons in staat om op lange termijn beter te rapporteren over onze impact op schooluitval. Om dezelfde reden plannen we ook een callcenter. Alumni-vrijwilligers zullen jaarlijks andere alumni bevragen over hun welbevinden op school, studietraject en motivatie om deel te nemen aan TAJO-activiteiten.”
Mentor
Rolando (13) en Iyad (13) rondden de reguliere TAJO-werking af en staan te popelen om als alumni aan de slag te gaan. Rolando: “Ik kom al twee jaar naar de TAJO-activiteiten. Het leukste is dat je bijleert over allerlei beroepen, via fijne activiteiten en uitstappen. Ik herinner me bijvoorbeeld workshops T-shirts ontwerpen en een poster maken met Canva. Een van mijn hoogtepunten was een bezoek aan de rechtbank, waar we een rechter en advocaten aan het werk zagen. We mochten zelf een toga dragen. In de voorbije paasvakantie volgde ik een mentoropleiding, waarbij we tips kregen om andere jongeren te begeleiden. Ik wil hen meegeven wat ik hier leerde: wees vriendelijk, blijf positief en geef nooit op. Ik kijk al uit naar de diploma-uitreiking, waarop mijn ouders ook aanwezig zullen zijn. Later wil ik mijn eigen bedrijf oprichten.”
Iyad: “Rolando en ik kennen elkaar van in de KSA, maar dat vond ik na een tijd minder plezant. Toen TAJO hun werking in mijn school kwam voorstellen, leek me dat een leuke nieuwe invulling van mijn vrije tijd. Via TAJO leer je nieuwe dingen en krijg je inzichten over wat je later wil bereiken. Het tofste vond ik de simulator waarin we virtueel met een vrachtwagen reden. In medialab Quindo leerden we dan weer radio maken: eerst een tekst schrijven, daarna die zelf presenteren. Mijn droomberoep is automechanieker. Daarom zou ik met de alumni graag een Midas-garage bezoeken.”
FLOW
Waar TAJO focust op leerlingen uit het lager en secundair onderwijs, mikt het nieuwe project FLOW op 15- tot 35-jarigen uit Zuid-West-Vlaanderen. De doelgroep zijn jongvolwassenen die uit formelere leeromgevingen dreigen te vallen. FLOW is een samenwerking tussen vijf kernpartners: Quindo, Jongerenatelier, Chemisch Circus, Avansa Mid- en Zuidwest en De Stuyverij. Broos Claerhout (Quindo) en Lode Steenhoudt (Chemisch Circus) leggen uit: “Met FLOW willen we deelnemers helpen om op zoek te gaan naar wat hen écht voldoening geeft. Wat prikkelt je, wat maakt je blij, wat is jouw persoonlijke ‘vonk’? Dat doen we door samen te bouwen aan informele en laagdrempelige nieuwe leervormen. Coaches en begeleiders ondersteunen de deelnemers bij het maken van bewuste keuzes en het zelf in handen nemen van hun groeitraject. Die groei blijven we daarna ondersteunen door hen te matchen met de juiste organisaties.”
Voldoening en verrassing
Broos en Lode: “Bij FLOW draait het meer om voldoening dan om talent. Je ergens goed over voelen is de motor om zaken te leren en om in een flow te geraken. Zo laten we je als deelnemer bijvoorbeeld experimenteren met een camera. Maar het maakt niet uit of je dat daarna liefst op je eentje wil verdiepen, of in een filmschool waarmee wij je in contact brengen. Wat telt, is je intrinsieke motivatie. Misschien kom je hier om te knutselen, maar ontdek je dan pas dat de perfecte koffie zetten meer jouw ding is. Iedereen geeft zijn eigen betekenis aan voldoening, en die ligt soms verrassend binnen bereik.
Leren zien we niet als iets rechtlijnigs. Door jezelf bijvoorbeeld uit te dagen op een touwenparcours, ontdek je niet alleen je grenzen, maar ook je groeipotentieel. Verrassing speelt een centrale rol in FLOW. We willen deelnemers prikkelen en uit hun comfortzone halen. Een mooi voorbeeld daarvan is onze actie ‘Expeditie Voldoening’. We nemen ‘voldoening’ letterlijk: iets ‘vol doen’. Bijvoorbeeld door samen vol-au-vent te maken of met een ‘vol-wandeling’ die afwijkt van de geijkte paden, … Via reflectie hopen we dat deelnemers achteraf met een frisse blik naar zichzelf en hun omgeving kijken.”
Oproep
- TAJO zoekt vrijwilligers. Help jongeren hun talenten ontdekken en hun zelfvertrouwen versterken. Doe waar jij goed in bent, waar je energie en plezier uit haalt. En raak zelf geïnspireerd door de boeiende ontmoetingen met de jongeren en experts. Meer info op www.tajo.be.
- Op zoek naar meer info over FLOW? Vervoeg het leerecosysteem op www.leerecosysteemflow.be.