Muziekcentrum Track heeft een prominente plek in de transformatie van de stationsomgeving. De kopgevel ondergaat nu een grondige restauratie én krijgt een unieke verticale tuin die een nieuwe biotoop creëert in de stad. Verschillende planten en bloemen zorgen voor extra kleur, maar ook vlinders, bijen en andere insecten zullen volop kunnen genieten in de speciaal voorziene nestgelegenheid. De verticale tuin werd ontwerpen door Dial Architects in samenwerking met de Kortrijkse kunstenares Monica Villarroel Celsi. Aannemer Pic-Renodecor is reeds gestart met de renovatiewerken. In het najaar volgt de aanplant van de verticale tuin als sluitstuk van het project.
Van een nood een deugd maken
De kopgevel van het muziekcentrum wordt al enige tijd geplaagd door betonrot en vallende stenen. Deze gevel krijgt nu een duurzame oplossing waarbij veiligheid en gevelisolatie voorop staan. De kopgevel neemt een unieke plaats in in de sterk vernieuwde stationsomgeving en vormt ook een toegangspoort tot het nieuwe Conservatoriumpark. Daarom werd gekozen om er een bijkomende afwerking en uitstraling aan toe te voegen, onder de vorm van een natuurinclusieve verticale tuin. Het ontwerp voorziet ook drie nieuwe balkons, zo krijgt het muziekcentrum er een rustplek bij. Twee uitsparingen in het plantenbed dienen om programma-aankondigingen van het Muziekcentrum op te hangen.
Van grijs naar groen: alleen maar voordelen
Grote meerwaarde voor natuur en biodiversiteit
De tuin meet 13 meter bij 16 meter en staat garant voor ruim 200 m² verwondering, met verschillende inheemse en uitheemse bloemen en planten. Wat deze nieuwe verticale tuin helemaal uniek maakt, zijn de talloze nestgelegenheden die voorzien worden: 20 mussennesten, 5 insectenhotels, 14 nestkasten voor gierzwaluwen en 16 invliegstenen voor vleermuizen. Het nieuw aangelegde Conservatoriumpark zal daarbij als habitat en foerageergebied dienen.
Levert een grote bijdrage aan geluidsabsorptie en luchtkwaliteit
Maar ook fijnstofabsorptie en geluidsreductie behoren tot de voordelen. Zo zal de specifieke samenstelling van de verticale tuin met substraat, worteldoeken, planten, bevestigingsplaat en holle ruimte daarachter werken als een reusachtige absorber en het omgevingsgeluid van vertrekkende en stoppende treinen en bussen drastisch reduceren. De harde gevel van heden wordt dan een geluidsspons. Bovendien zal de tuin het fijn stof, o.a. afkomstig van de sporen, vasthouden en binden, wat de luchtkwaliteit ten goede komt.
Verkoelend effect
Een grote verdienste van een verticale tuin is zijn capaciteit tot evapotranspiratie: de planten verdampen water via hun bladeren, zorgen voor een verkoelend effect en reduceren het hitte-eiland effect. Belangrijk is dat voor deze tuin geen leidingwater gebruikt wordt. Via een speciale constructie voor regenwaterrecuperatie wordt de tuin gevoed met regenwater, opgevangen van het dak van het Muziekcentrum. Dit zal met slimme sensoren opgevolgd worden en automatisch bijgestuurd. Overtollig druipwater vangen we op en wordt terug opgepompt. Het verkoelend effect krijg je er vervolgens gratis bij.
Samenwerking architect met Kortrijkse kunstenares
De Kortrijkse kunstenares Monica Villarroel Celsi en Dial Architects staan garant voor het ontwerp van deze boeiende gevel. Dial Architects, dat ook instond voor de bouw van de Kreunzaal, de transformatie van het Muziekcentrum en de Concertstudio, tekende voor het concept en de uitvoering.
"Deze verticale tuin is zoveel meer dan een groenscherm met klimplanten, het wordt een doorgeefluik van ervaringen en emoties met vormen die muzikaliteit en speelsheid uitstralen. De uitstraling wordt die van een echte tuin, met een gevarieerd beeld van bloemen en planten doorheen de seizoenen, en met steeds wisselende kleuren en vormen. Net zoals een tuin is een verticale tuin een creatie met veel verschillende planten, zowel inheems als uitheems, evenwichtig uitgekozen om het hele jaar rond tot verwondering en vervoering te leiden, tot een totale sensoriële ervaring van kleur, geur, vorm, geluid. "
- Geert LM Pauwels, DIAL Architects
Timing en kostprijs
De renovatiewerken zijn gestart en duren tot oktober 2024. Iedereen die het station verlaat, te voet of per trein, of iedereen die de stad per auto komt bezoeken en zijn wagen in de nieuwe stationsparking parkeert, zal de tuin dit najaar kunnen bewonderen. De gevelwerken met verticale tuin kosten 359.797,71 euro.
Al meer dan 350 geveltuinen in onze stad
Dit is de eerste verticale tuin in onze stad, maar natuurlijk dragen ook heel wat inwoners hun steentje bij door de aanleg van een geveltuintje. In Kortrijk werden intussen al 350 geveltuinen aangelegd. Zo brengen we samen kleur, zuurstof én natuur in het straatbeeld.