Lezingencircuit
Maandelijks een portie geschiedenis geserveerd door de Kortrijkse erfgoedverenigingen
Toegang 5 euro, inclusief drankje achteraf (tenzij anders vermeld)
PROGRAMMA NAJAAR 2024 - voorjaar 2025
Donderdag 5 september om 20 uur:
VERZETSCAFE
Maandag 23 september om 19 uur:
Geert Berings: "Hak om die boom. De kerstening in Vlaanderen"
Dinsdag 1 oktober om 19 uur.
Collaboratie en repressie tijdens de Tweede Wereldoorlog in België/Vlaanderen en de nawerking ervan. Lezing door Bruno De Wever.
Donderdag 28 november om 19 uur
"Buitenshuis, binnenskamers. Kunst na 1800 in de collectie Abby" door Marjan Sterckx en Tom Verschaffel.
De Kortrijkse museumcollectie beeldende kunst van de 19de eeuw is bijzonder uitgebreid en veelzijdig. Marjan Sterckx en Tom Verschaffel doken in de collectie en waagden zich aan een waarderingsoefening. Ze brachten genres, stromingen en thema’s in kaart en selecteerden belangwekkende, representatieve of uitzonderlijke stukken, en gingen op zoek naar verhalen achter de collectie.
Marjan Sterckx is hoofddocent aan de opleiding Kunstwetenschappen aan de Universiteit Gent, waar zij doceert over de negentiende-eeuwse beeldende kunst en de interieur- en designgeschiedenis. Tom Verschaffel is hoogleraar Cultuurgeschiedenis na 1750 aan de KU Leuven en KU Leuven campus Kulak. Hij publiceert o.m. over de geschiedschrijving, de visualisering van het verleden en de populaire historische cultuur in de achttiende en de negentiende eeuw.
Locatie: Dakcafé Stadhuis, Papenstraat
Toegang 5 euro, drankje na de lezing inbegrepen
Organisatie: Vrienden van de Musea van Kortrijk
Dinsdag 10 december om 19 uur
Doedelzaktraditie in Vlaanderen. Lezing door Pol Ranson
Waar is de doedelzak uitgevonden? Spontaan denk je aan Schotland. Daar is de doedelzaktraditie inderdaad nog bijzonder levendig. Maar verrassend genoeg vinden we in Vlaanderen oudere afbeeldingen van de doedelzak dan in Schotland. In de Gravenkapel bij de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Kortrijk worden doedelzakspelertjes afgebeeld op de zwikken, bij het schilderij van Graaf Gwijde Van Dampierre, bekend van de Guldensporenslag. Uit zijn persoonlijk psalmboek blijkt dat de graaf zich graag liet omringen door minnestrelen met vedels, harpen, fluiten en doedelzakken. Dit en veel meer verneem je tijdens de lezing van Pol Ranson. Misschien luistert Graaf Gwijde wel mee vanuit de Gravenkapel?
Lezing door Pol Ranson, gids-muzikant, lid van de Confrérie des Muchards de Saint- Druon
Locatie: Dakcafé Stadhuis, Papenstraat
Toegang 5 euro, drankje na de lezing inbegrepen
Organisatie Gidsenplus Kortrijk
Programma 2025
Donderdag 9 Januari om 19 uur
"Fietsen en trompen: velofanfares in Vlaanderen"
Nieuwjaarslezing door Geert Vanmaeckelberghe
Toen de fiets eind 19de eeuw zijn doorbraak kende, werden er overal in Vlaanderen veloclubs opgericht. Men fietste op zondag van dorp naar dorp. Om het veilig te houden, liet men een klaroenblazer voorop rijden. Al snel werden dat er meerdere; steeds meer veloclubs hadden een eigen fietsend trompetterkorps. Ze speelden een belangrijke rol in het sociale leven en ijverden voor betere wegen, de aanleg van fietspaden en de vermindering van de o zo gehate velotaks.
Geert Vanmaeckelberghe (°1962) is sinds zijn 12 jaar actief binnen de wereld van muziekkorpsen als muzikant, gastdocent en jurylid. In 2014 wordt hij lid van de Fietsende Fanfare De Zwaluw uit Eernegem (opgericht in 1891). Hij verdiepte zich in de vergeten geschiedenis en schreef het bijzonder verhaal van zowat zestig fietsende fanfares in het boek "Fietsen en trompen".
Locatie: Concertstudio, Muziekcentrum Track, Conservatoriumplein
Toegang 10 euro, receptie na de lezing inbegrepen
Donderdag 20 februari om 19 uur
Sagen en legenden, sprookjes en mythen gezien door een Kortrijkse bril. Door Paul Catteeuw
Waarom treden er in fabels meestal dieren op? Wat is het verschil tussen een volkssprookje en een kunstsprookje? En wat hebben koningin Fabiola en viezen tist Louis Paul Boon gemeen? Waarom is Eddy Merckx geen mythologische figuur, maar een legendarische wielrenner, die hooguit het onderwerp van een sage kan zijn, maar die wel tot mythische prestaties in staat was? En worden parabels enkel in de kerk voorgelezen?
Het zijn allemaal vragen die Catteeuw aan de hand van bestaande volksverhalen probeert te beantwoorden. Hij maakt je wegwijs in het labyrint van orale geschiedenis en vervaagde herinneringen en illustreert de wondere wereld van sagen en legenden met opgetekende verhalen uit het Kortrijkse.
Paul Catteeuw (1956) groeide op in Marke en studeerde Germaanse filologie aan de Leuvense universiteit. Hij stond aan de wieg van FARO (voorheen VCV), Leuvense Vereniging voor Volkskunde, LECA en Histories (voorheen Volkskunde Vlaanderen en FVV). Hij was tot 2014 lector aan Karel de Grote Hogeschool (Antwerpen) en leidde er het Centrum voor Talen. Sinds 2012 is hij redactiesecretaris en sinds 2021 eindredacteur van het tijdschrift Volkskunde.
Toegang 5 euro, drankje na de lezing inbegrepen
Locatie: Dakcafé, Papenstraat
Organisatie De Leiegouw
Donderdag 20 maart
'Weg van 't Stad!' - Lezing door Patrick Buyse
Patrick Buyse brengt het verhaal van de exodus naar het westen vanuit Antwerpen op het einde van W0 II n.a.v. de aanvallen met V1 bommen en V2 raketten. In 1944 nam Hitler-in het nauw gedreven-onverbiddelijk wraak met zijn “vliegende bommen”. De regio Antwerpen werd zwaar getroffen, en de bewoners weken massaal uit naar veiliger oorden. Van de meer dan 130.000 Antwerpse vluchtelingen waren er bijna 60.000 verdeeld over de toen 254 steden, gemeenten en gemeentjes in West-Vlaanderen, ook in het Kortrijkse. De auteur dook in archieven, sprak getuigen, familieleden, heemkundigen en historici. Ook de vader en tantes van huidige professor Bruno De Wever en Antwerps burgemeester Bart De Wever vonden een warme opvang in Kortrijk. Een vergeten, warm menselijk verhaal over de initiële angst voor oorlog en bommen dat in een veilig onderkomen overging, en vriendschappen voor het leven.
Toegang 5 euro, drankje na de lezing inbegrepen
Locatie: Dakcafé, Papenstraat
Organisatie Familiekunde Vlaanderen Regio Mandel-Leie