“We ontvingen een kaartje van een jonge mama die dankzij een Kortrijkse donor haar twee kinderen verder kan zien opgroeien.” In 2021 kwamen er 1.250 mensen bij op de Belgische wachtlijst voor een nieuw orgaan. In datzelfde jaar werden 857 transplantaties uitgevoerd met organen van overleden donoren. “Een verschil dat iedereen kan helpen verkleinen door te registreren als orgaandonor”, zegt dokter Castelain.
Charlotte Castelain (44) is anesthesist en intensivist in az groeninge. Op de afdeling intensieve zorgen wordt zij vaak geconfronteerd met mensen die het einde van hun leven naderen. Als coördinator orgaandonatie streven Charlotte en haar team ernaar dat dit einde een nieuw begin wordt voor anderen.
Prelevatie
“In Kortrijk vinden geen orgaantransplantaties plaats. Die gebeuren in zeven centra in België, waaronder UZ Leuven. Wanneer een patiënt in Kortrijk in aanmerking komt voor orgaandonatie, voert een team uit Leuven de prelevatie uit. Dat is het chirurgisch verwijderen van hart, lever, nieren, longen, pancreas, een deel van de dunne darm en baarmoeder. Naast deze organen kan een donor ook weefsel afstaan: hoornvliezen, gehoorbeentjes, hartkleppen, huid, pezen en botweefsel.”
Weinig donoren
“In 2021 werden bij 280 Belgische donoren 857 organen gepreleveerd. Eén donor kan dus gemiddeld drie levens redden. Kortrijk deed het met 15 donoren zeker niet slecht, maar het blijft moeilijk om donoren te vinden. Ten eerste moeten ze medisch in orde zijn. Iemand die thuis een natuurlijke dood sterft, komt al niet in aanmerking. Na het overlijden krijgen de organen geen zuurstof meer en moeten ze meteen verwijderd worden. Dat kan enkel bij patiënten die in het ziekenhuis overlijden. Het gaat dan om mensen die geen hersenactiviteit meer hebben of te zware hersenschade, bijvoorbeeld na een verkeersongeval, een hersenbloeding, of door zuurstoftekort na reanimatie.”
Moeilijke beslissing
“Een andere belangrijke factor is van menselijke aard. Als een patiënt de wil om orgaandonor te zijn niet liet registreren, gaan we in gesprek met de naasten. In sommige gevallen hebben zij bezwaren. Meestal zijn die emotioneel en volkomen te begrijpen. Ook de culturele achtergrond en religie spelen soms een rol. We hebben daar altijd begrip voor, maar zo verliezen we wel 1 op 4 potentiële donoren. Door je wens om orgaandonor te zijn op voorhand te laten registreren, maak je het voor je familieleden draaglijker om de prelevatie en het overlijden te aanvaarden.”
Anoniem
“Na de prelevatie staat Eurotransplant in voor het transport van de organen. Eurotransplant is een samenwerking van acht Europese landen: Oostenrijk, België, Kroatië, Luxemburg, Duitsland, Nederland, Slovenië en Hongarije. Nabestaanden weten niet naar wie de organen gaan en ook de ontvanger weet niet wie de donor is. Als een transplantatie slaagt, kan de ontvanger anoniem een bedanking sturen naar de nabestaanden. Recent ontvingen we een kaartje van een jonge mama die dankzij een Kortrijkse donor haar twee kinderen verder kan zien opgroeien.”
Praten helpt
“Een dierbare verliezen is altijd pijnlijk. Het besef dat dankzij jouw familielid of vriend een andere persoon een tweede kans krijgt, kan troost bieden. In het ziekenhuis proberen we de nabestaanden zo goed mogelijk te begeleiden, maar nadien blijven ze vaak nog met vragen zitten. Dan kan het helpen om met lotgenoten te praten. Navado staat voor ‘nabestaanden van donoren’ en is een vereniging die een luisterend oor biedt en lotgenoten in contact brengt.”
Red levens en word orgaandonor!
Ruim één op tien Kortrijkzanen registreerde zich al als orgaandonor. Daarmee behoort Kortrijk tot de beste leerlingen van de klas. Ben jij nog niet geregistreerd? Doe het vandaag nog. Surf naar www.kortrijk.be/orgaandonatie en hou je elektronische identiteitskaart bij de hand. Lukt dit niet? Kom dan langs bij Meldpunt 1777 in het stadhuis.